HACZE İŞTİRAK

Genel haciz yoluyla takipte , bir borçlu hakkında yapılmış olan takipten kural olarak yalnızca o alacaklı faydalanır. Külli icradan farklı olarak borçlunun diğer alacaklılarının takipten faydalanması istisnai bir durumdur. Bu anlamda , bir alacaklının borçlusu hakkında yapmış olduğu takipte koydurmuş olduğu hacze , borçlunun diğer alacaklıları ancak Kanun’da yer alan şartları taşımaları halinde iştirak ederek satış sonucu elde edilen gelirden alacaklarını alabilir. İşte bu husus takipli ve takipsiz olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

MADDE METNİ

Madde 100 – İlk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edebilecek alacaklılar:

1 – İlk haciz ilamsız takibe müstenitse takip talebinden ve ilama istinat ediyorsa dava ikamesinden mukaddem yapılmış bir takip üzerine alınan aciz vesikasına,

2 – Yukarıdaki fıkrada yazılı tarihlerden önce açılmış bir dava üzerine alınan ilama,

3 – Aynı tarihlerden mukaddem tarihli resmi veya tarih ve imzası tasdikli bir senede,

4 – Aynı tarihlerden mukaddem tarihli resmi dairelerin veya salahiyetli makamların salahiyetleri dahilinde ve usulüne göre verdikleri makbuz veya vesikaya istinat eden alacaklılardır.

Bu suretle iştirak halinde icra dairesi müracaat üzerine aynı derecedeki alacaklıların bütün alacaklarına yetecek nispette ilave suretiyle hacizler yapar.

Bunların haricindeki alacaklılar ancak, evvelki dereceden artacak bedeller için hacze iştirak edebilirler.

TAKİPLİ İŞTİRAK

Bir borçlu hakkında yürütülen takibe , takipsiz iştirak etme hakkında sahip olmayan alacaklılar , ancak aşağıdaki şartların varlığı halinde takip yapmış olan alacaklının koydurmuş olduğu hacze iştirak edebilir ;

·         Hacze iştirak etmeyen isteyen alacaklı da borçluya karşı takip yapmış ve takibini kesinleştirmiş olmalıdır.

·         Hacze iştirak etmek isteyen alacaklının alacağı  , ilk haciz sahibi alacaklının takip veya dava tarihinden önce doğmuş olmalıdır.

·         Bu husus resmi belgelerle ispat edilmelidir.

·         Malların satılması halinde satış tutarı , icra veznesine girmemiş olmalıdır.

Bu şartların varlığını tespit eden icra memuru  , alacaklının hacze iştirakine karar verir.

İMTİYAZLI İŞTİRAK

Kanunda özel olarak belirtilen kişiler , borçluları hakkında başka bir alacaklının koydurmuş olduğu hacze takip yapmadan iştirak edebilirler. Bu kişiler evlenme , velayet veya vesayetten doğan alacakları için hacze takipsiz katılabilir. Bunun yanında ölünceye kadar bakma sözleşmesi alacaklısı da hazce imtiyazlı iştirak edebilir.

Normal de imtiyazlı iştirak halinde satış bedelinin icra dairesi veznesine girmemesi gerekir. Ancak nafaka alacağında bu durum aranmamaktadır.

UYGULAMADA ÖNEM ARZ EDEN HUSUSLAR:

İlk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edebilecek alacaklılar :

1-     

A) İlk haciz sahibi alacaklının takibi ilamsız takip ise onun takip talebinden önce ,

B) İlk haciz sahibi alacaklının takibi ilamlı takip ise birinci sıradaki hacze iştirak edecek alacaklının alacağının bu ilama konu teşkil eden davanın açıldığı tarihten önce doğmuş olması ,

C) İlk haciz sahibi alacaklının takibi ilamsız takip ise takip tarihinden , İlamlı takip olması halinde dava tarihinden önce yapılmış bir icra takibi üzerine alınmış Borç ödemeden aciz vesikasına,

2-      Yukarıda belirtilen takip veya dava tarihinden önceki tarihli resmi veya tarih ve imzası tasdikli bir senet ,

3-      Yukarıda belirtilen takip veya dava tarihinden önceki tarihli resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilindeki ve usulüne uygun verdikleri makbuz veya belgeye dayanan alacaklılardır.

4-      İhtiyati tedbir kararına dayanılarak , hacze katılma isteminde bulunulamaz. Çünkü tedbir kararları , sıra cetvelinde dikkate alınmaz.

YARGI KARARLARI :

Hangi haczin daha önce uygulandığını tespit edilemiyorsa , aynı gün icra edilmiş hacizler nedeni ile satış bedeli aynı derecede ve garameten dağıtılır. Y.19.H.D. T:04.04.2008 E:2008/1075

Vergi dairesi alacağının KDV’den kaynaklandığı gerekçesiyle rüçhan hakkı tanınması doğru görülmemiştir. Y.19.H.D T:24.02.2005 E:2004/7159